Γιατί παίρνεις τα πάντα προσωπικά; Το να παίρνεις τα πράγματα προσωπικά είναι μια κοινή εμπειρία που πολλοί άνθρωποι αντιμετωπίζουν στην καθημερινή τους ζωή. Είτε πρόκειται για κριτική από έναν συνάδελφο, για μια παρατήρηση από έναν φίλο, είτε για μια ελαφριά αντιληπτή από έναν άγνωστο, η τάση για εσωτερίκευση και εξατομίκευση εξωτερικών γεγονότων μπορεί να οδηγήσει σε συναισθήματα πληγής, απογοήτευσης και αμφιβολίας για τον εαυτό τους. Σε αυτό το άρθρο, διερευνούμε τους ψυχολογικούς παράγοντες που κρύβουν την τάση να παίρνουμε τα πράγματα προσωπικά, τον αντίκτυπο που μπορεί να έχει στην ψυχική και συναισθηματική μας ευεξία και στρατηγικές για την ανάπτυξη ανθεκτικότητας και τη διατήρηση υγιών ορίων.
Πίσω από αυτή την τάση μας να παίρνουμε προσωπικά τα όσα μας λένε υπάρχουν πολλοί ψυχολογικοί παράγοντες που συμβάλλουν σε αυτό. Είναι παράγοντες οι οποίοι παίζουν καθοριστικό ρόλο στο πως αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο μας και τον εαυτό μας μέσα σε αυτόν τον κόσμο. Κάποιοι από αυτούς τους παράγοντες είναι οι παρακάτω:
Ευαισθησία στην απόρριψη: Τα άτομα που είναι ευαίσθητα στην απόρριψη ή την κριτική είναι πιο πιθανό να παίρνουν τα πράγματα προσωπικά, ερμηνεύοντας ουδέτερη ή διφορούμενη ανατροφοδότηση ως ένδειξη προσωπικής ανεπάρκειας ή αναξιότητας. Αυτή η ευαισθησία προέρχεται από προηγούμενες εμπειρίες απόρριψης ή εγκατάλειψης, οι οποίες μπορούν να διαμορφώσουν πεποιθήσεις για την αυτοεκτίμηση και την αποδοχή.
Ανασφάλεια και χαμηλή αυτοεκτίμηση: Άτομα με χαμηλή αυτοεκτίμηση ή αισθήματα ανασφάλειας είναι πιο επιρρεπή στο να παίρνουν τα πράγματα προσωπικά, καθώς εσωτερικεύουν αρνητικά σχόλια ή αντιληπτές επιδείξεις ως επιβεβαίωση των αμφιβολιών και των ανασφάλειων τους. Η χαμηλή αυτοεκτίμηση μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη ευαισθησία στην κριτική και σε τάση αναζήτησης εξωτερικής επικύρωσης για την ενίσχυση της εύθραυστης αυτοεκτίμησης.
Γνωστικές διαστρεβλώσεις: Οι γνωστικές διαστρεβλώσεις, όπως η εξατομίκευση και η καταστροφολογία, τροφοδοτούν την τάση να παίρνουμε τα πράγματα προσωπικά. Η εξατομίκευση περιλαμβάνει την απόδοση εξωτερικών γεγονότων ή ανατροφοδότησης σε προσωπικά ελαττώματα ή ελλείψεις, ενώ η καταστροφολογία περιλαμβάνει τη μεγέθυνση της σημασίας των αντιληπτών απειλών ή αρνητικών αποτελεσμάτων. Αυτά τα διαστρεβλωμένα πρότυπα σκέψης οδηγούν τα άτομα να ερμηνεύσουν ουδέτερα ή καλοήθη γεγονότα ως απόδειξη προσωπικής αποτυχίας ή απόρριψης.
Κοινωνική σύγκριση: Η κοινωνική σύγκριση περιλαμβάνει τη σύγκριση του εαυτού μας με άλλους όσον αφορά τις ικανότητες, τα επιτεύγματα ή την κοινωνική θέση. Τα άτομα που εμπλέκονται σε συχνές κοινωνικές συγκρίσεις είναι πιο πιθανό να παίρνουν τα πράγματα προσωπικά, καθώς αντιλαμβάνονται τον εαυτό τους ως κατώτερο ή ανεπαρκή σε σύγκριση με τους άλλους. Αυτή η τάση να συγκρίνει κανείς τον εαυτό του δυσμενώς με τους άλλους επιδεινώνει τα συναισθήματα ανασφάλειας και αμφιβολίας για τον εαυτό του.
Συναισθηματική ευαισθησία: Μερικά άτομα είναι φυσικά πιο συναισθηματικά ευαίσθητα ή αντιδραστικά, γεγονός που τα κάνει πιο επιρρεπή στο να παίρνουν τα πράγματα προσωπικά. Τα υψηλά επίπεδα συναισθηματικής ευαισθησίας οδηγούν σε αυξημένη συναισθηματική αντιδραστικότητα και σε τάση να ερμηνεύονται ουδέτερα ή διφορούμενα ερεθίσματα ως προσωπικά απειλητικά ή προσβλητικά.
Εάν είσαι από τους ανθρώπους που παίρνουν τα πάντα προσωπικά αυτό έχει αρνητικές συνέπειες στην ψυχική σου υγεία και την συναισθηματική σου ευεξία. Όλη αυτή η κατάσταση σε δυσχεραίνει στις διαπροσωπικές και επαγγελματικές σου σχέσεις δημιουργώντας στην ουσία έναν φαύλο κύκλο που συνεχίζεται μέχρι να καταφέρεις να βρεις την λύση να τον σπάσεις. Μερικές καταστάσεις που δείχνουν επιδείνωση λόγο αυτής της τάσης είναι οι παρακάτω:
Αυξημένο στρες και άγχος: Η συνεχής εσωτερίκευση της κριτικής ή της αρνητικής ανατροφοδότησης μπορεί να οδηγήσει σε χρόνιο στρες και άγχος, καθώς ανησυχείς για τις αντιλήψεις των άλλων γι’ αυτό και φοβάσαι την απόρριψη ή την αποδοκιμασία. Αυτή η αυξημένη κατάσταση επαγρύπνησης συμβάλει σε συναισθήματα υπερεπαγρύπνησης και συναισθηματικής εξάντλησης.
Χαμηλή αυτοεκτίμηση: Το να παίρνεις τα πράγματα προσωπικά διαβρώνει την αυτοεκτίμηση και την αυτοπεποίθηση. Αυτό διότι εσωτερικεύεις τα αρνητικά μηνύματα και αντιλαμβάνεσαι τον εαυτό σου ως ανάξιο ή ανεπαρκή. Τα χρόνια αισθήματα ανεπάρκειας μπορούν να υπονομεύσουν την αίσθηση της αυτοεκτίμησης και να εμποδίσουν την ικανότητα σου να επιδιώξεις τους στόχους και τις φιλοδοξίες σου.
Περιορισμένη ανάπτυξη και εξέλιξη: Το να παίρνεις τα πράγματα προσωπικά μπορεί να εμποδίσει την ικανότητα σου να μάθεις από την ανατροφοδότηση και την εποικοδομητική κριτική, καθώς μπορεί να μπεις σε μια θέση άμυνας ή να πεις όχι σε νέες προοπτικές και ιδέες. Αυτό μπορεί να περιορίσει τις ευκαιρίες σου για ανάπτυξη και εξέλιξη, τόσο σε προσωπικό όσο και σε επαγγελματικό επίπεδο.
Αρνητική αυτοσυζήτηση: Το να παίρνεις τα πράγματα προσωπικά μπορεί να τροφοδοτήσει την αρνητική αυτοσυζήτηση και την μη υγιής αυτοκριτική. Καθώς εσωτερικεύεις τις επικρίσεις ξεκινάς να επικρίνεις έντονα τον εαυτό σου για τις πιθανές ελλείψεις τις οποίες έχεις διακρίνει πως μπορεί να έχεις. Αυτή η αρνητική αυτοσυζήτηση μπορεί να συμβάλει σε συναισθήματα κατάθλιψης, άγχους και αυτο-αμφιβολίας, διαιωνίζοντας περαιτέρω τον κύκλο της λήψης των πραγμάτων προσωπικά.
Το να μειώσεις και να αντικαταστήσεις πλήρως αυτή τη τάση σου είναι μια διαδικασία που χρειάζεται χρόνο. Ως άνθρωποι έχουμε εκπαιδευτεί από μικρή ηλικία να πιστεύουμε πως όλος ο κόσμος γυρνάει γύρω από μας και να μην λαμβάνουμε υπόψιν και την άλλη πλευρά. Χρειάζεται να αναπτύξεις ανθεκτικότητα και να θέσεις υγιή όρια ώστε να καταφέρεις να μετριάσεις σε μεγάλο βαθμό τις επιπτώσεις αυτής της τάσης στην ζωή σου. Σίγουρα υπάρχουν πάρα πολλοί τρόπο για να το καταφέρεις αυτό. Στις επόμενες γραμμές αναφέρω κάποιες στρατηγικές και τεχνικές για να δοκιμάσεις να εντάξεις στην καθημερινότητα σου και είναι τα παρακάτω:
Εξάσκηση της αυτοσυμπόνοιας: Καλλιεργήστε την αυτοσυμπόνια αντιμετωπίζοντας τον εαυτό σας με καλοσύνη, κατανόηση και αποδοχή, ειδικά όταν αντιμετωπίζετε κριτική ή απόρριψη. Αναγνωρίστε ότι όλοι κάνουν λάθη και βιώνουν αναποδιές και αναγνωρίστε τη δική σας εγγενή αξία.
Προκαλέστε τα μοτίβα αρνητικών σκέψεων: Γνωρίστε και αμφισβητήστε τα αρνητικά μοτίβα σκέψης, όπως η εξατομίκευση και η καταστροφολογία, που τροφοδοτούν την τάση να παίρνετε τα πράγματα προσωπικά. Αντικαταστήστε την αρνητική αυτοομιλία με πιο ισορροπημένες και ρεαλιστικές σκέψεις και επικεντρωθείτε σε ερμηνείες γεγονότων που βασίζονται σε στοιχεία και όχι σε υποθέσεις ή στρεβλώσεις.
Θέστε υγιή όρια: Θέστε και διατηρήστε υγιή όρια στις σχέσεις σας με τους άλλους για να προστατεύσετε τη συναισθηματική σας ευημερία και να αποτρέψετε τους άλλους να ξεπεράσουν τα όρια σας. Επικοινωνήστε ξεκάθαρα τις ανάγκες, τις προσδοκίες και τα όρια σας και αναδείξτε τον εαυτό σας δυναμικά και με εξωστρέφεια.
Εξασκήστε την ενσυνειδητότητα: Καλλιεργήστε την ενσυνειδητότητα παραμένοντας παρόντες στη στιγμή και παρατηρώντας τις σκέψεις και τα συναισθήματα σας χωρίς κρίση. Ασκηθείτε στο διαλογισμό ενσυνειδητότητας, ασκήσεις βαθιάς αναπνοής ή άλλες τεχνικές χαλάρωσης για να καλλιεργήσετε μεγαλύτερη επίγνωση και ανθεκτικότητα απέναντι σε προκλητικές καταστάσεις.
Αναζητήστε υποστήριξη: Αναζητήστε υποστήριξη από έμπιστους φίλους, μέλη της οικογένειας ή επαγγελματίες ψυχικής υγείας, εάν δυσκολεύεστε να αντιμετωπίσετε τη τάση να παίρνετε τα πράγματα προσωπικά. Η συζήτηση με άλλους για τις εμπειρίες σας μπορεί να προσφέρει επικύρωση, υποστήριξη και προοπτική και να σας βοηθήσει να αναπτύξετε πιο προσαρμοστικές στρατηγικές αντιμετώπισης.
Συμπερασματικά κλείνοντας το παρόν άρθρο διαφαίνεται πως το να παίρνουμε τα πράγματα προσωπικά είναι μια κοινή εμπειρία που μπορεί να έχει βαθιές επιπτώσεις στην ψυχική και συναισθηματική μας ευεξία, καθώς και στις σχέσεις μας με τους άλλους. Κατανοώντας τους ψυχολογικούς παράγοντες που κρύβονται πίσω από αυτήν την τάση και εφαρμόζοντας στρατηγικές για την ανάπτυξη ανθεκτικότητας και τη διατήρηση υγιών ορίων, μπορούμε να μειώσουμε την ευαλωτότητά μας στην κριτική, την απόρριψη και την αρνητική ανατροφοδότηση. Η καλλιέργεια της αυτοσυμπόνιας, η αμφισβήτηση μοτίβων αρνητικών σκέψεων, ο καθορισμός υγιών ορίων, η εξάσκηση της επίγνωσης και η αναζήτηση υποστήριξης από τους άλλους μπορούν να μας βοηθήσουν να πλοηγηθούμε στις αλληλεπιδράσεις μας με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση, σαφήνεια και ανθεκτικότητα. Καθώς μπαίνουμε στη διαδικασία να αναπτύξουμε αυτές τις δεξιότητες, ας θυμόμαστε ότι η αξία μας δεν καθορίζεται από τις απόψεις ή τις κρίσεις των άλλων, αλλά από την εγγενή μας αξία ως άνθρωποι.
Μην ξεχνάς πως σε αυτό κανένας άνθρωπος δεν είναι μόνος. Μπορείς να καλέσεις στο 2314 054 306 για να κλείσεις άμεσα μια συνεδρία δίχως οικονομική επιβάρυνση ή να κλείσεις ραντεβού μέσα από το site μας ΕΔΩ. Μπορείς να μάθεις περισσότερα για θέματα ψυχολογίας και αυτοβελτίωσης ακολουθώντας μας στο Facebook, TikTok και Instagram.